شبکه تلویزیونی بلومبرگ در گزارش خود گفت: مذاکرات پس از یک وقفه هشت ماهه بین ایران و کشورهای عضو 1+5 (آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه، چین و آلمان) برگزار میشود. دیپلماتها روز دوشنبه در آلماتی، مکان برگزاری مذاکرات اعلام کردند که کشورهای عضو 1+5 به دنبال یک توافقنامه نهایی درازمدت در ازای رفع تحریمهای اعمال شده علیه ایران هستند.
مقامات ایرانی که خواستند نامشان فاش نشود نیز به نوبه خود گفتند که به عنوان شنونده به میز مذاکرات بازگشتهاند. آنها تاکید کردند که ایران هرگونه پیشنهادی را که حق ملتشان برای غنیسازی اورانیوم به منظور اهداف صلحآمیز است را به رسمیت نمیشناسد رد خواهند کرد.
مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که مذاکره کننده اصلی با ایران به نیابت از گروه 1+5 است، گفت: نشست آلماتی فرصتی واقعی برای مذاکرات جدی پیرامون یک اقدام ملموس اعتمادساز است که میتوان زمینه را برای مذاکراتی که به یک توافق درازمدت و جامع میانجامد آماده کند.
بلومبرگ درادامه گزارش خود با بیان این که یکی از اتفاقاتی که میتواند دری را باز کند احتمال دیدار مستقیم بین مذاکرهکنندگان آمریکا و ایران در حاشیه نشست آلماتی است، مدعی شد که آخرین باری که این اتفاق افتاد در اکتبر سال 2009 در مذاکرات ژنو بود.
پاتریک کلاوسون، یک دانشمند خاورمیانه و مدیر تحقیقات موسسه سیاست خاور نزدیک در واشنگتن مدعی شد: مقامات ایرانی تا چند سال قبل از سال 2009 میگفتند که اگر ایران و آمریکا مذاکرات دوجانبه داشته باشند بنبست هستهیی بلافاصله رفع میشود. ولی وقتی آمریکا با چنین گفتوگوهایی موافقت کرد ایران علاقهاش را از دست داد.
به گفته بلومبرگ ، آمریکا و سایر مقامات غربی از اظهارنظر درباره جزییات بسته رفع نسبی تحریمها خودداری کردهاند، زیرا این بسته هنوز به ایران ارائه نشده است. هر دو طرف به زمان نیاز دارند تا پیشنهادهای یکدیگر را بررسی کنند و به گفته دیپلماتهای سه کشور، حتی اگر مذاکرات به روز دوم کشیده شود این هفته انتظار تحقق دستاوردی نمیرود.
برخی مقامات آمریکایی که به خاطر حساس بودن این مستله خواستند نامشان فاش نشود گفتند که پیامی که پیش از مذاکرات امروز برای ایران ارسال شد این است که مسیری رو به جلو برای رفع تحریمها علیه ایران وجود دارد.
مقامات دخیل در مذاکرات گفتند که برای آغاز رفع تحریمها، ایران باید آماده باشد با رها کردن غنیسازی اورانیوم با غنای 20 درصد به نگرانیهای بینالمللی پاسخ دهد.
دیپلماتهای آمریکایی و غربی گفتند که گروه 1+5 قطع کامل تحریمها را که ایران پیشنهاد آن را داده است در نظر نخواهند گرفت و به جای آن خواستار اقدامات متقابل گام به گامی هستند که هر دو طرف اتخاذ میکنند.
به گفته دیپلماتها اگر ایران حاضر نشود اولین گام را به سمت یک توافقنامه نهایی بردارد، تحریمهای بیشتری علیه تهران اعمال خواهد شد.
به گزارش رویترز یک مقام آمریکایی نیز روز دوشنبه گفت که گروه 1+5 قصد دارد در صورت موافقت تهران با محدودکردن برنامه هستهییاش پیشنهاد رفع برخی تحریمها را در مذاکرات امروز در آلماتی بدهد.
این مقام آمریکایی در آستانه مذاکرات با بیان اینکه اگر ایران به نگرانیهای بینالمللی در مورد برنامه هستهییاش پاسخ ندهد ممکن است با تحریمهای بیشتری مواجه شود، گفت: اعمال تحریمها ادامه خواهد داشت. نقاط دیگری نیز برای اعمال فشار وجود دارد.
رویترز در ادامه به نقل از سخنگوی اشتون گزارش داد که تهران باید درک کند که یک ضرورت جدی برای ایجاد پیشرفت مملوس وجود دارد.
سرگئی ریابکف، معاون وزیر امور خارجه روسیه در آلماتی در گفتوگو با خبرگزاری اینترفکس گفت که اکنون زمانی برای تلف کردن وجود ندارد.
مقامات غربی میگویند که احتمال اینکه نشست آلماتی دستاورد بزرگی به دنبال داشته باشد بسیار کم است، تا حدودی به این دلیل که انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن در پیش است.
اما آنها ابراز امیدواری کردند که ایران پیشنهادشان را جدی بگیرد و در مذاکرات برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک شرکت کنند.
یک مقام عالیرتبه غربی نیز گفت: کسی انتظار ندارد با یک توافقنامه از اینجا خارج شود، ولی اقدامات اعتمادساز مهم هستند.
یک مقام آمریکایی گفت که پیشنهاد به روز شده 1+5 پیشرفتهای هستهیی اخیر ایران را مدنظر قرار میدهد، ولی علاوه بر آن " گامهایی را در حوزه تحریمها" بر میدارد.
وی بدون این که به جزییات اشاره کند گفت: ما فکر میکنیم در پیشنهاد تقلیل یافته آنها اشاره به رفع برخی تحریمهای اضافی وجود دارد.
وی ابراز امیدواری کرد که نشست آلماتی به زودی به مذاکرات بعدی منجر شود.
این مقام آمریکایی گفت: ما آمادهایم سرعت مذاکرات و دیدارهایمان را افزایش دهیم.
وی افزود که آمریکا علاوه بر آن آماده است درصورت جدی بودن ایران با تهران مذاکرات دوجانبه داشته باشد.